مدل مرج ارزیابی عملکرد زنجیره تامین یا مدل اسکور (SCOR)
مدل SCOR یک مدل استاندارد و فرآگیر را ارائه می‌دهد و مزیت اصلی ارزیابی عملکرد توسط این مدل نسبت به مدل‌های پیشین، فرآیند گرا بودن دیدگاه این مدل است. در نتیجه این دیدگاه فرآیند گرا، پیکره سلسله مراتبی و ساختار یافته‌ای از ارزیابی‌ها و معیار‌ها بوجود می‌آید که یک دید کلی نسبت به زنجیره تأمین به همه مدیران زنجیره تأمین می‌دهد. از آنجایی که مدل SCOR یکی از نمونه‌های مناسب سیستم‌های ارزیابی عملکرد فرآیند گرا می‌باشد و یک مدل جامع و استاندارد در این زمینه است، در این پژوهش تلاش شده بر پایه این مدل و شاخص‌های ارائه شده در سطح اول این مدل و تکنیک‌های تحقیق در عملیات مدلی جهت ارزیابی عملکرد مدیریت زنجیره تأمین ارائه شود.
تعریف مدل اسکور
مدل اسکور سرواژه عبارت Supply-Chain Operations Reference Model (SCOR) به معنای مدل مرجع عملیات زنجیره تامین است. مدل SCOR به عنوان اولین چارچوب کلی برای ارزیابی وبهبود مدیریت وعملکرد زنجیره تأمین به شمار می‌رود. این مدل دارای تعاریف استاندارد، واژه شناسی و واحدهای اندازه گیری بسیار وسیعی برای ارزیابی عملکرد زنجیره تامین می‌باشد. این مدل مرجع به منظور طراحی، ارزیابی ومقایسه ویژگی‌های خاص فرآیندهای زنجیره تأمین در سازمانهای مختلف در ساختاری مشخص به وجود آمده است. این ساختار مشخص باعث می‌شود تا سازمان‌ها بتوانند از تکنیک‌های برتر در راستای بهبود عملکرد زنجیره تأمین خود استفاده کنند.
مدل SCOR اولین مدلی است که از آن می‌توان برای پیکر بندی زنجیره تأمین براساس استراتژی تجاری استفاده کرد. این مدل توصیفی مشخص وغیر مبهم از هزاران فعالیت زنجیره‌های تأمین ارائه می‌کند. همچنین رویه ارزیابی عملکردی وابزار کمکی مناسب هر فعالیت نیز در این مدل ارائه شده است. مدل مرجع عملیاتی باعث می‌شود تمام قسمت‌ها وسازمان‌های درگیر در زنجیره تأمین یکپارچه برای افزایش بهره وری همکاری نمایند. مدل SCOR مفاهیم شناخته شده مهندسی مجدد، مطالعات تطبیقی وارزیابی عملکرد را در قالبی میان کاربردی به صورت یکپارچه ارائه می‌کند. ورودی این مدل وضعیت موجود ( AS-IS) وخروجی آن وضعیت بهبود یافته مطلوب (To-Be) است. این مدل راهکاری برای کمی نمودن عملکرد شرکت‌های مشابه بیان می‌کند و اهداف داخلی سازمان را براساس نتایج “بهترین در رده ” تعیین می‌کند. همچنین تکنیک‌ها وراه حل‌های نرم افزاری لازم برای دستیابی به این عملکرد را نیز ارائه ومدیریت می‌کند.
تاریخچه مدل اسکور
مدل SCOR از تولد خود تاکنون مراحل مختلفی را پشت سر گذاشته است و به مرور تکامل یافته است. برای اینکه شرکتها در بکارگیری مدیریت فرآیند گرا موفق شوند و بتوانند به اهداف خود در این راستا دست پیدا نمایند، دو شرکت مشاوره ای به نامهای AMR و PRTM با همکاری بسیاری از سازندگان ومدیران زنجیره تأمین اقدام به تهیه مدلی جهت این منظور نمودند، بطوریکه این شرکتها در کنار یکدیگر در سال ۱۹۹۶ تحت عنوان انجمن زنجیره تأمین اقدام به تحقیقات وانتشار مقاله در زمینه مدیریت زنجیره تامین نمودند. در سال ۱۹۹۷ اولین ویرایش مدل SCOR با همکاری ۱۲ ماهه ۷۰ شرکت تهیه شد و بدین ترتیب سال ۱۹۹۷ ویرایش Beta Test شکل گرفت.
این مدل از تأمین کنندگان تأمین کنندگان تا مشتری مشتریان قابل تعمیم است. در این محدوده مدل SCOR شامل موارد زیر است :
تمام مبادلات مشتری، از ورود سفارش تا دریافت رسید پرداخت
تمام مبادلات محصول (محصولات فیزیکی وخدمات ) از تأمین کنندگان تأمین کنندگان تا مشتری مشتریان شامل تجهیزات، قطعات یدکی، مواد فله، نرم افزار و …
تمام مبادلات بازار، از میزان تقاضا تا پاسخگویی به آنها
با وجود این مدل SCOR تلاشی برای توضیح فرآیندهایی نظیر بازاریابی و فروش، ایجاد تقاضا، توسعه تحقیقات وفناوری، توسعه محصولات وبرخی اجزاء خدمات بعد از فروش مشتری نمی کند. همچنین SCOR موارد کیفیت، تکنولوژی اطلاعات، مدیریت (غیر از مدیریت زنجیره تأمین) را در نظر می‌گیرد ولی مستقیما به آنها اشاره نمی کند. در نسخه شماره ۱۰مدل SCOR که آخرین نسخه آن می‌باشد بخش نیروی انسانی که در رابطه با آموزش‌ها ومهارت‌های مورد نیاز نیروی انسانی زنجیره تأمین می‌باشد، اضافه شده است.
ترجمه : ندا باقرزاده
